Czym jest (cyfrowy) koń trojański?
Podobnie jak koń trojański znany ze starożytnych opowieści grecko-rzymskich, ten rodzaj złośliwego oprogramowania używa kamuflażu lub wprowadzenia w błąd, aby ukryć swoją prawdziwą funkcję.
Po dotarciu do docelowej maszyny często stosuje różne techniki, aby zostać uruchomionym przez użytkownika lub inne oprogramowanie na zainfekowanym systemie.
Obecnie trojany są najczęstszą kategorią złośliwego oprogramowania, wykorzystywaną do otwierania tylnych drzwi, przejmowania kontroli nad zainfekowanym urządzeniem, eksfiltracji danych użytkownika i wysyłania ich do atakującego, pobierania i uruchamiania innego złośliwego oprogramowania na zainfekowanym systemie oraz realizacji wielu innych niegodziwych celów.
Krótka historia
Nazwa „koń trojański” pochodzi z opowieści z czasów starożytnych o udanym podboju miasta Troja przez Greków. Aby przejść przez obronę miasta, zdobywcy zbudowali ogromnego drewnianego konia i ukryli w nim grupę swoich elitarnych żołnierzy. Po oszukaniu strażników, którzy wciągnęli „dar” do swojego ufortyfikowanego miasta, napastnicy czekali do zmroku, wyszli z figury i pokonali zaskoczonych obrońców.
Po raz pierwszy termin ten został użyty w odniesieniu do złośliwego kodu w raporcie Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych z 1974 roku , który skupiał się na analizie luk w systemach komputerowych. Jednak termin ten stał się popularny dopiero w latach 80., zwłaszcza po wykładzie Kena Thompsona podczas wręczenia nagród ACM Turing Awards w 1983 roku.
Zane przykłady
Jednym z pierwszych trojanów, który stał się powszechnie znany, był również pierwszy ransomware, który pojawił się w środowisku naturalnym – „AIDS Trojan z 1989 roku”. Ten złośliwy kod był rozprowadzany pocztą na dyskietkach, które rzekomo zawierały interaktywną bazę danych związaną z chorobą AIDS. Po zainstalowaniu program czekał na 90 cykli rozruchowych, a następnie szyfrował większość nazw plików w katalogu głównym komputera. „Umowa licencyjna” oprogramowania wymagała od ofiar przesłania 189 lub 378 dolarów na skrytkę pocztową w Panamie, aby odzyskać swoje dane.
Dowiedz się więcej
Słynne oprogramowanie szpiegowskie FinFisher (znane również jako FinSpy) jest kolejnym przykładem trojana. Znane jest z rozbudowanych możliwości szpiegowania i nadużywania kamer internetowych, mikrofonów, rejestrowania naciśnięć klawiszy oraz z możliwości wykradania plików. Jego twórcy reklamują je jako narzędzie dla organów ścigania, ale istnieją podejrzenia, że było używane także przez reżimy opresyjne. Aby ukryć swoje prawdziwe przeznaczenie, FinFisher stosuje różne kamuflaże. W jednej z kampanii odkrytych przez ESET, podszywał się pod instalator popularnych i legalnych programów, takich jak przeglądarki czy odtwarzacze multimedialne. Rozpowszechniany był również za pośrednictwem wiadomości e-mail z fałszywymi załącznikami lub fałszywymi aktualizacjami oprogramowania.
Jednak trojany nie są zagrożeniem zarezerwowanym wyłącznie dla komputerów stacjonarnych czy laptopów. Znaczna część dzisiejszego złośliwego oprogramowania mobilnego (a zwłaszcza na Androida) także należy do tej kategorii. DoubleLocker to innowacyjna rodzina ransomware, podszywająca się pod aktualizację Adobe Flash Playera. Infiltrowało urządzenie mobilne za pomocą usług Accessibility, szyfrowało jego dane i blokowało ekran przy użyciu losowego kodu PIN. Następnie napastnik żądał zapłaty w bitcoinach za odblokowanie urządzenia i danych.
Jak pozostać chronionym?
Ogólny termin „trojan” obejmuje różne rodzaje złośliwego oprogramowania, dlatego można go unikać tylko poprzez połączenie dobrej higieny cybernetycznej i korzystanie z niezawodnego rozwiązania zabezpieczającego.
Wiele trojanów wykorzystuje luki w systemach ofiar, aby się w nie infiltrować. Aby złagodzić te luki, użytkownicy powinni regularnie aktualizować i instalować poprawki – nie tylko dla systemu operacyjnego, ale także dla całego używanego oprogramowania.
Dowiedz się więcej
Trojany również próbują oszukać użytkowników, stosując techniki inżynierii społecznej. Aby je rozpoznać, użytkownicy i firmy muszą być zarówno czujni, jak i świadomi najnowszych zagrożeń. Regularne szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa oraz śledzenie wiarygodnych źródeł informacji o cyberzagrożeniach to dobrze ugruntowane sposoby na zdobycie niezbędnej wiedzy.
Niezawodne i wielowarstwowe rozwiązanie zabezpieczające jest kolejnym istotnym elementem cyberobrony użytkownika. Trojany mogą korzystać z różnych kanałów, aby przeniknąć do urządzenia lub sieci. Dlatego większość nowoczesnego oprogramowania zabezpieczającego wykorzystuje różnorodne technologie, takie jak sandboxing, emulacja i uczenie maszynowe, aby wykrywać próby ataku i zapewnić najwyższy możliwy poziom bezpieczeństwa.
ESET chroni Cię przed trojanami
ESET HOME Security Premium
Potężna, wielowarstwowa ochrona umożliwiająca szyfrowanie wrażliwych danych, łatwe zarządzanie hasłami, zabezpieczenie transakcji online i nie tylko. Przyjazne dla użytkownika rozwiązanie zapewniające większą prywatność w Internecie. Zabezpiecza urządzenia z systemami Windows, macOS, Android i iOS.
